زیگموند فروید روان‌شناس و روان‌کاو برجسته اتریشی، تحلیلی متفاوت از بازی‌های پرتابی دارد. فروید در کتاب ورای اصل لذت ( فراسوی اصل لذت ) (1920) پرتاب اشیا را از نخستین روش‌های کودک برای غلبه بر اضطراب جدایی اعلام می‌کند. در واقع وقتی کودک با صحنه تلخ خارج شدن مادر از دسترس خود مواجه می‌شود و تصور می‌کند که مادرش دیگر بر نخواهد گشت، ابتدا از روی خشم و ناراحتی نزدیک‌ترین اشیای دم دست خود را با تمام توان به دورترین نقطه پرتاب می‌کند. ولی بعد با دنبال کردن آن و یافتنش احساس می‌کند آنچه از دسترس او خارج شده بود، دوباره پیش او برگشته است.
بختیاریبزرگسالانبیرون از خانهپرتحرکتیمیسیزده به‌درکودکانمهیجنشانه‌گیریورزشیبازی محلی دال پلان یا دال پلو : تاریخچه، قوانین و امتیازدهی + فیلم آموزشی
بازی دال پلان یا دال پلو یک بازی بختیاری بسیار معروف در میان عشایر است و به دلیل بی نیازی به ابزار و تجهیزات فراوان، محبوبیت فراوانی نیز دارد.
فهرست مطالب
تاریخچه بازی دال پلان
بهترین روش برای معرفی بازی دال پلان (که گاهی اشتباهاً دار پلان تلفظ می شود)، بررسی ترکیب خود واژه «دال پلان» است. در زبان بختیاری، «دال» به معنای سنگ ایستاده و «پلان» به معنای سنگی است که آن را پرتاب می‌کنند. یک بازی دیگر از دسته بازی‌های نشانه‌گیری، آن هم با ساده‌ترین ابزاری که به راحتی در همه جا پیدا می‌شود. این بازی در لرستان با همین نام یا دال پلو ، در میان عشایر خوزستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویر احمد با عناوین کلکه برد ، کل برد ، کل جنگ و پیش جنگ و در استان فارس با نام «نشانه‌زنی با سنگ»، در استان مرکزی با عنوان «سنگ دووه» و در استان کرمان به نام «دو قل» معروف است.
معمولاً وقتی در محیط باز قرار می‌گیریم و هیچ ابزاری برای بازی نداریم، یکی از بازی‌های جذاب پرتاب کردن اشیاست! در کوه یا جنگل، سنگ‌ها را به سمت یک هدف خاص نشانه می‌گیریم و کنار رودخانه یا دریا، تلاش میکنیم با پرتاب محکم و دقیق سنگ، آن را روی آب بدوانیم! این میل به پرتاب از کجا نشئت می‌گیرد؟
فیلم آموزشی بازی دال پلان یا دال پلو
روانشناسی بازی‌های پرتابی و اهداف بازی دال پلان
زیگموند فروید روان‌شناس و روان‌کاو برجسته اتریشی، تحلیلی متفاوت از بازی‌های پرتابی دارد. فروید در کتاب ورای اصل لذت ( فراسوی اصل لذت ) (۱۹۲۰) پرتاب اشیا را از نخستین روش‌های کودک برای غلبه بر اضطراب جدایی اعلام می‌کند. در واقع وقتی کودک با صحنه تلخ خارج شدن مادر از دسترس خود مواجه می‌شود و تصور می‌کند که مادرش دیگر بر نخواهد گشت، ابتدا از روی خشم و ناراحتی نزدیک‌ترین اشیای دم دست خود را با تمام توان به دورترین نقطه پرتاب می‌کند. ولی بعد با دنبال کردن آن و یافتنش احساس می‌کند آنچه از دسترس او خارج شده بود، دوباره پیش او برگشته است. این حس آنقدر برای کودک، شیرین و تسکیندهنده است که مرتباً همین کار را تکرار می‌کند تا به خودش یادآوری کند: «آن که رفته، باز می گردد».
سوای این برداشت روانکاوانه از بازی‌های پرتابی می‌توان به دلیل تکاملی و طبیعی این بازی‌ها نیز اشاره کرد. در دوره‌های اولیه حیات بشر، شکار یکی از مهمترین روش‌های به دست آوردن غذا بوده است و این کار از طریق پرتاب نیزه یا تیر به سوی حیوانات و پرندگان انجام می‌شده است. به علاوه در مواقع جنگ میان دو گروه از انسان‌ها، پرتاب‌گران و تیراندازان از مهمترین جنگجویان هر قوم به شمار می‌آمده‌اند. در زندگی عشایری نیز چوپانان برای مراقبت از رمه و احشام و دور کردن حیوانات وحشی از گلۀ خود، رفته رفته پرتاب دقیق و محکم سنگ به سوی هدف را می‌آموزند. بنابراین پدران از کودکی به فرزندان خود تیراندازی و هدفگیری را به روش‌های مختلف می‌آموخته‌اند و یکی از این روش‌ها «آموزش در بازی» بوده است.
بدین ترتیب می‌توان فهمید که بازی‌های پرتابی که حجم بزرگی از بازی‌های محلی و بومی ایران را تشکیل می‌دهند، چه اهمیتی داشته‌اند و اهداف بازی دال پلان نیز مشخص می‌شود. هرچند در دوران مدرن بازی‌های پرتابی اهمیت تکاملی خود را از دست داده‌اند، اما اهمیت روانکاوانه آنها به قوت خود باقی است و به‌ویژه برای کودکان بسیار سودمند و لازم است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ملزومات
۱. چند تکه تخته سنگ صاف به طول و عرض تقریبی ۲۵ سانتی‌متر به شکل زیر
۲. قلوه‌سنگ، به تعداد تخته‌سنگ‌ها
نحوه چیدن دال‌ها و فواصل
هر تیم دارای سه دال است که باید آنها را دقیقاً در راستای دال‌های حریف و در خط مستقیم و با فاصله یک و نیم متر از یکدیگر به صورت ستونی پشت سر همدیگر بکارد.
فاصله اولین دال هر تیم با تیم مقابل باید بسته به رده سنی بازیکنان، بین ده تا شانزده متر باشد.
قوانین بازی دال پلان
دارپلان را می‌توان هم به صورت انفرادی و هم به صورت تیمی برگزار کرد. در حالت تیمی حداکثر بازیکنان پنج نفر است که سه نفر آنها بازیکنان اصلی و دو نفر دیگر ذخیره خواهند بود.
با شروع بازی، هر کدام از بازیکنان می‌توانند یک قطعه سنگ را به طرف سه دال حریف بزنند. به گونه‌ای که دال کاملاً سرنگون شود.
بازیکنان می‌توانند به ازای هر دالی که می‌اندازند، یک سنگ جایزه بگیرند و همان لحظه پرتاب کنند. ممکن است یک بازیکن با یک پرتاب، دو سه دال حریف را همزمان سرنگون کند.
چنانچه بازیکنی با یک پرتاب دو سنگ را بیندازد، دو پرتاب جایزه می‌گیرد.
بهتر است اطراف زمین بازی دال پلان با طناب محصور شود تا هنگام انجام بازی، تماشاگران آسیب نبینند.
نحوه امتیازدهی در دال پلان
حداقل امتیاز برای اتمام یک مسابقه دال پلان، نُه امتیاز است. برای کسب این امتیاز باید حداقل سه دور و حداکثر نُه دور بازی شود. برای مثال اگر تیم الف، سه دال تیم الف را بیندازد ولی هیچ‌یک از دال‌های خودش سرنگون نشده باشد، بازی در دور اول سه صفر می‌شود و بازی در دورهای بعد ادامه پیدا می‌کند تا یک تیم به امتیاز نُه برسد.
تقویت مهارت‌ها
- نشانه گیری
- هماهنگی چشم و دست
- قدرت دست
- تعامل گروهی
فیلم بازی دال پلان
فیلم بازی دال پلان توسط مردم بومی ایلام
در فیلم زیر نیز نوع متفاوت و خانگی بازی دال پلو را مشاهده می‌کنید:
شما نیز می‌توانید ویدیوهای خود از بازی محلی دال پلان یا دال پلو برای ما ارسال کنید.
با کلیک بر روی اینجا معرفی بازی محلی دال پلان را در کانال تلگرام بازیکوش نیز ببینید.
سفارش بازی اسکربل
مطالب مرتبط:
بازی تنور گرمه
بازی کبدی
بازی دورهمی تازادان انزلی
بازی زندگی را با کوشش ببر
2 نظر
Mojtaba M
۲۹/۰۷/۱۴۰۰ در ساعت ۱۰:۴۹
فکر نمی‌کردم کسی دال پلان رو به زیگموند فروید و ورای لذت ربط بده😄😄😄
البته ما بهش میگیم دال پلو. هنوز هم با اینکه بزرگ شدیم بازی میکنیم انصافا ورای لذته😉
قاضی
۰۲/۰۸/۱۴۰۰ در ساعت ۱۹:۱۲
خیلی بازی خوبیه دال پلان هم قدرتیه هم نشونه گیری و دقت رو تقویت می‌کنه فقط باید احتیاط کنند که تماشاچیا نزدیک نباشند سنگ بهشون برخورد نکنه