بردگیمبزرگسالانتیمیچند نفرهخارجیداخل خانهدورهمیکودکانمعرفی بازیبازی پارچیزی: تاریخچه همراه با فیلم آموزشی + لینک دانلود

تاریخچه پارچیزی

اسم این بازی از کلمه هندی paccīs به معنای «۲۵» گرفته شده. در واقع ۲۵ بالاترین امتیازیه که میشه با پرتاب پوسته‌های صدفی به دست آورد. به همین دلیل این بازی با اسم ۲۵ هم شناخته میشه.

اونطور که منابع ویکی پدیای انگلیسی میگه، بازی‌های شبیه پاچیزی که قبلاً توی هند چوپار نامیده می‌شدن (با طرح‌های مختلف رنگی و تاس)، از عصر آهن وجود داشتن. یعنی همه‌شون صفحه‌های صلیبی‌شکل داشتن و یه سری نقش‌های برجسته هنری رایج توی دویست سال قبل میلاد روشون کشیده میشده.

اولین صفحه‌ای که از خود بازی پارچیزی پیدا کردن، مربوط به قرن شش یا هفتم میلادی بوده که از غارهای الورا کشف شده. طبق بعضی اسناد هم گفته میشه قبل از این تاریخ، یه بازی به اسم وِید گایلز (Wade-Giles) توی غرب هند اختراع میشه و در زمان سلسله «وِی» (یعنی حدود سال ۲۵۰ میلادی) به چین راه پیدا می‌کنه که ممکنه مربوط به بازی چوپار باشه؛ اما ماهیت واقعی این بازی چینی خیلی مشخص نیست. بعضی‌ها هم میگن پارچیزی از یه بازی به اسم «اشتاپادا» گرفته شده. این فرضیه با اینکه دور از ذهن نیست، اما غیرمستنده.

در قرن شانزدهم و در کاخ فاتحپور سیکری توی شمال هند، شاه اکبر این بازی رو به شکل خیلی شاهانه‌ انجام می‌داد. زمین رو صفحه بازی کرده بود که به مربع‌های قرمز و سفید تقسیم می‌شد. یک سنگ بزرگ هم روی چهارپایه گذاشته بودن که نقطه‌ مرکزی رو نشون می‌داد. اکبرشاه و درباریاش این بازی رو توی همین زمین انجام می‌دادن.

۱۶ تا برده جوان که لباسی به رنگ مهره‌های بازیکنان می‌پوشیدن، مهره‌ها رو نشون می‌دادن و با توجه به پرتاب تاس، به چهارخانه‌ها منتقل می‌شدند. گفته میشه امپراطور چنان علاقه‌ای به انجام بازی در این مقیاس بزرگ داشت که توی تمام کاخ‌هاش یک زمین مخصوص پارچیزی ساخته بود. هنوز هم میشه در آگرا و الله‌آباد آثاری از این دست رو مشاهده کرد.

فینکل درباره بازی پارچیسی می‌نویسه: تا به امروز، این صفحه‌های بزرگ اولین اسناد مطمئن برای وجود بازی در هند هستند. هنوز نقش این بازی در تاریخ هند در حال بررسیه.

در سال ۱۹۳۸، شرکت آمریکایی اسباب بازی و بازی ترنسوگرام، بردگیم پرفروشی را با عنوان «بازی هند» Game of India تولید کرد که بعدها با نام Pa-Chiz-Si: The Game of India به بازار عرضه شد.

روش بازی

پاچیزی یک بازی دو تا چهار نفره است که اگر نفرات کامل باشن، معمولاً به صورت دو تیم دو نفره هم برگزار میشه. یک تیم مهره‌های زرد و سیاه و تیم دیگر دارای مهره‌های قرمز و سبز. تیمی که زودتر تمام مهره‌هاشو به پایان صفحه برسونه، برنده بازیه.

هر بازیکن چهار تا مهره کندویی شکل داره (در برخی نسخه‌ها می‌توان تعداد مهره‌ها را تا ۱۶ مهره در هر طرف افزایش داد). مهره‌های هر بازیکن با رنگ‌های متفاوت مشخص می‌شوند: سیاه، سبز، قرمز و زرد.

همونطوره در تصاویر هم مشخصه، بازی از نظر طراحی و معماری، تفاوت چندانی با منچ نداره. جز در چند مورد:

1. در بازی‌های قدیمی پارچیزی، به جای تاس از صدف استفاده می‌شده. شش تا صدف که ترکیب‌های مختلفش قوانین مختلف داشته. مثلاً اگر هر شش تا صدف رو به پایین می‌افتادند، ۲۵ تا خونه می‌رفتید جلو و می‌تونستید جایزه هم بندازید و اگر هر شش تا رو به بالا می‌افتادند، به جای ۲۵ تا خونه، فقط باید ۶ تا خونه جلو می‌رفتید ولی جایزه هم داشتید. ولی بقیه ترکیب‌ها احکام دیگه ای داشتند:

   تعداد صدف‌های رو به بالا	تعداد حرکات	جایزه
   ۰	۲۵	بله
   ۱	۱۰	بله
   ۲	۲	خیر
   ۳	۳	خیر
   ۴	۴	خیر
   ۵	۵	خیر
   ۶	۶	بله

2. تفاوت دیگه پارچیزی با منچ اینه که خونه نهایی در مرکز قرار داره و باید اول از پنج خونه مقدماتی رد بشید تا همه مهره‌هاتون رو به خونه مرکز (به اسم چارکونی) برسونید.
3. توی پارچیسی نمی‌تونید در یک خونه، بیشتر از دو مهره هم‌رنگ داشته باشید.
4. در پارچیزی‌های جدید از دو تاس استفاده می‌شه که می‌تونید برای حرکت دادن مهره‌هاتون مثل بازی تخته نرد، به صورت دلخواه تعیین کنید که دلتون میخواد مجموع اعداد تاس رو فقط با یک مهره جلو برید یا اعداد رو بین دو تا مهره تقسیم کنید. مثلاً اگر ۳ و ۶ آوردید، میتونید یکی از مهره ها رو ۹ خونه جلو ببرید و اگر دلتون نخواست، میتونید یکی اش رو سه خونه و یکی دیگه رو ۶ خونه جلو ببرید.

ویدیوی آموزشی بازی پارچیزی در آپارات: